Btw-vrijstelling voor psychotherapeuten

Vanaf 1 januari 2022 worden heel wat diensten van medische aard onderhevig aan de btw-plicht. In de toekomst zal de btw-vrijstelling enkel nog van toepassing zijn op medische diensten met een therapeutisch doel. Wat betekent dit nu precies voor jou als psychotherapeut of psycholoog? Wat zijn therapeutische handelingen? En welke handelingen zijn wel en niet btw-plichtig?

Om het volledige verhaal goed te begrijpen hebben we het eerst kort over wat btw-plicht net is, over btw-vrijstelling voor kleine ondernemingen en over de nog relatief nieuwe btw-vrijstelling voor psychotherapeuten.

Lees meteen meer over:

ALGEMENE INFO

• Btw-plicht: wat is dat?
• Btw-vrijstellingsregel kleine ondernemingen
• Moet ik als ik btw-vrijgesteld ben zelf nog btw betalen?

BTW-REGELING PSYCHOLOGEN EN PSYCHOTHERAPEUTEN

• Btw-vrijstelling voor psychotherapeuten
• Welke diensten van psychotherapeuten zijn vrijgesteld van btw?
• Welke diensten zijn sowieso niet vrijgesteld van btw?
• Wat met het schrijven van een verslag?
• Wat als ik meerdere diensten aanbied?
• Wat als ik mijn btw-statuut wil wijzigen?

Algemene info

Voor startende zelfstandigen lichten we kort even toe wat er precies verstaan wordt onder btw-plicht.

Wanneer je inkomsten haalt uit zelfstandige activiteiten ben je normaal btw-plichtig. Dat betekent dat je btw - een verbruiksbelasting op goederen en diensten - aanrekent op de facturen of kastickets voor je klanten die je doorgeeft aan de overheid. Voorbeeld: je werkt als coach en je wil €100 per sessie ontvangen. Op je factuur aan je klant staat in dat geval €121 (€ 100 + 21% btw). Hiervan stort jij € 21 door naar overheid via je btw aangifte.

Daarnaast heb je als je btw-plichtig bent ook het recht om btw te recupereren van goederen of diensten die je voor je eigen zaak aankoopt. Deze btw betaal je eerst maar ontvang je terug, ook via jouw btw-aangifte.

Ligt je omzetcijfer lager dan €25.000 per jaar? Dan val je sowieso onder de btw-vrijstellingsregel kleine ondernemingen. Je hoeft dan geen btw aan te rekenen, ongeacht welke goederen of diensten je aanbiedt. Daarnaast hoef je ook geen btw-aangifte in te dienen. Het gaat dus om een vereenvoudigde btw-regeling op maat van kleinere ondernemingen. Houd er wel rekening mee dat je in dit geval ook geen recht hebt op het recupereren van btw bij gemaakte bedrijfskosten.

De voorwaarden voor vrijstelling van btw voor kleine ondernemingen zijn:

• een omzetcijfer lager dan €25.000 per jaar hebben
• een aangifte doen van de aanvang, de wijziging en de stopzetting van je activiteit bij je sociale verzekeringskantoor
• op je facturen vermelden: “Kleine onderneming, onderworpen aan de vrijstellingsregeling van belasting. Btw niet toepasselijk”
• een jaarlijkse opgave doen (listing) van je afnemers-belastingplichtigen en van je totale omzet in de vrijstellingsregeling
• je facturen nummeren en bewaren
• een dagboek van ontvangsten bijhouden (alleen voor verkopen aan particulieren)
• een tabel van je bedrijfsmiddelen opmaken
• een boek voor bepaalde handelingen bijhouden

Ook als je als zelfstandig hulpverlener vrijgesteld van btw, moet je op je aankopen btw betalen. Of je btw vraagt aan je klanten is afhankelijk van je eigen btw-statuut. Of je btw moet betalen wanneer je iets aankoopt, is volledig afhankelijk van het btw-statuut van degene waar je een aankoop bij doet of een dienst afneemt.

Btw-regeling psychologen en psychotherapeuten

Btw-vrijstelling voor psychotherapeuten

We duiken even in het verleden. Sinds 1 januari 2020 werden ook klinisch orthopedagogen en psychotherapeuten vrijgesteld van btw, bij klinisch psychologen was dit al eerder het geval.

Vanaf 1 januari 2022 worden heel wat diensten van medische aard echter onderhevig aan de btw-plicht. Maar de vrijstelling blijft geldig voor medische diensten met een therapeutisch doel.

Psychotherapeuten kunnen dus blijven genieten van de vrijstelling. Maar opgelet: sommige diensten zijn btw-vrij en sommige diensten niet. We zochten het voor je uit:

Artikel 44 van het btw-wetboek omvat een lijst van alle activiteiten die vrijgesteld zijn van btw.

Hoewel de diensten van een heel aantal zorgberoepen (zoals artsen) expliciet in artikel 44 aan bod komen, is dit nog niet het geval voor het beroep van psycholoog of psychotherapeut. Wel zijn er al een aantal algemenere vrijstellingen:

• Diensten inzake gezinsvoorlichting
• Diensten betreffende onderwijskeuze

Wat valt onder gezinsvoorlichting?

Klinisch psychologen en psychotherapeuten krijgen een vrijstelling als hun diensten dezelfde doelstellingen nastreven als Centra voor Levens- en Gezinsvragen (CLG). Onder gezinsvoorlichting valt onder andere hulp bij:

• persoonlijke problematieken (angst, neerslachtigheid,...),
• ouder-kindrelaties,
• relatieproblemen,
• familiale bemiddeling.

Indien je als klinisch psycholoog of psychotherapeut gelijkaardige diensten aanbiedt, dan ben je dus vrijgesteld van btw.

Niet alleen individuele gesprekken vallen onder deze vrijstelling, maar ook koppeltherapie, gezinstherapie, systemische therapie etc.

Wat valt onder onderwijskeuze?

Er geldt ook een btw-vrijstelling voor diensten op het vlak van psychopedagogie, naar analogie met de diensten die verstrekt worden door Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB). Zijn jouw activiteiten als psycholoog of psychotherapeut vergelijkbaar met deze van een CLB? Dan kan je normaal aanspraak maken op een btw-vrijstelling.

Ook interessant: psychologen en psychotherapeuten die opleidingen of bijscholingen aanbieden, kunnen ook een btw-vrijstelling krijgen, al moet de onderwijsinstelling in dat geval wel door de overheid erkend zijn.

Er bestaat geen vrijstelling voor handelingen die verband houden met arbeidspsychologie en betrekking hebben op o.a. aanwerving, beroepsziekten, personeelsbeheer, enz. En ook wanneer je activiteiten niet als therapeutisch bestempeld worden (zoals bijvoorbeeld coaching) kan je dus niet genieten van de btw-vrijstelling.

Psychotherapeuten schrijven veel verslagen. Als je deze aanrekent, hoe zit het dan met de btw? Volgens de juridische dienst bij Acerta is de kans groot dat het schrijven van verslagen btw-plichtig zal worden. Zeker wanneer een derde partij betrokken is, zoals bijv. een verzekeringsagent. Schrijf je een verslag voor een bedrijfsarts? Dan moet je sowieso btw aanrekenen, omdat dit verband houdt met arbeidspsychologie en niet met gezinsvoorlichting.

De komende weken zal de overheid deze regelgeving meer in detail uitwerken, zodat hier dit najaar duidelijkheid over is.

Misschien combineer je verschillende activiteiten, bijvoorbeeld als psychotherapeut en coach. De therapeutische handelingen als psychotherapeut zullen dan vrijgesteld zijn van btw, terwijl je voor coaching wél btw-plichtig bent. In dat geval is er sprake van gemende btw-plicht.

Het is belangrijk om te weten dat je ook bij gemengde btw-plicht een btw-nummer nodig hebt. Zo kan je voor je btw-plichtige activiteiten btw aanrekenen, en voor het deel waarvoor je een btw-vrijstelling hebt niet.

Twijfel je of je ergens btw moet voor aanrekenen? Aarzel niet om contact op te nemen met je boekhouder of lokale btw-kantoor. Zij bekijken dan jouw persoonlijke situatie en kunnen je gedetailleerde informatie verschaffen.

Wil je switchen van btw-plichtig naar vrijgesteld van btw, of omgekeerd? Of start je met nieuwe activiteiten waardoor je gemengd btw-plichtig wordt? Dan kan je je btw-statuut wijzigen.

1. Vul een aangifte tot wijziging van een btw-identificatie (formulier 604B) in. Dit kan je zelf doen op de website van de Federale Overheidsdienst Financiën.
2. Zij zullen zo nodig je gegevens wijzigen OF opnieuw contact met je opnemen.

Hulp nodig met de wijziging van je btw-statuut? Je sociale verzekeringskantoor of boekhouder kan dit voor jou doen.